Eğitimde Estonya Modeli: Avrupa’nın Yeni Lideri Yapay Zeka ve Dijitalleşmeyle Geliyor
Avrupa’da eğitimde başarı sıralamaları yeniden şekilleniyor. Son yıllarda dijitalleşmeye yaptığı yatırımlarla dikkat çeken Estonya, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) PISA 2022 sonuçlarına göre Avrupa’nın zirvesine yerleşti. Nüfusu sadece 1,4 milyon olan Baltık ülkesi, matematik, fen ve yaratıcı düşünme alanlarında birinci, okuma alanında ise İrlanda’nın ardından ikinci oldu. Böylece eğitimde örnek ülke olarak bilinen Finlandiya’yı da geride bıraktı.
Estonya’da Telefon Yasak Değil, Eğitim Aracı
Birçok Avrupa ülkesi okullarda cep telefonu kullanımını yasaklarken, Estonya tam tersi bir yaklaşım benimsiyor. Öğrencilerden derslerde telefonlarını aktif olarak kullanmaları isteniyor. Estonya Eğitim ve Araştırma Bakanı Kristina Kallas, bu uygulamanın sorun yaratmadığını belirtiyor ve akıllı telefonların “öğrenme aracı” olarak değerlendirildiğini vurguluyor.
Kallas, Londra’daki Eğitim Dünyası Forumu’nda yaptığı açıklamada, “Avrupa ülkelerinin çoğu teknoloji konusunda şüpheci davranıyor. Ancak Estonya toplumu dijital hizmetleri kullanmaya oldukça açık. Öğretmenlerimiz de bu konuda istekli” dedi.
Yapay Zeka ile Yeni Dönem: AI Leap Projesi
Estonya, dijital eğitim vizyonunu bir adım öteye taşıyarak AI Leap adını verdiği ulusal yapay zeka projesini başlattı. Amaç, 2027 yılına kadar 58 bin öğrenci ve 5 bin öğretmeni dünya standartlarında yapay zeka araçlarıyla donatmak. Bu kapsamda, OpenAI ile lisans görüşmeleri yapıldığı ve öğrencilerin yapay zekaya ücretsiz erişiminin sağlanacağı duyuruldu.
Projede öğretmenler teknolojik yeterlilik konusunda eğitilecek, dijital etik ve kendi kendine öğrenme becerileri öne çıkarılacak. Böylece Estonya’nın yalnızca teknolojiyi çok kullanan değil, aynı zamanda “en akıllı kullanan” uluslardan biri olması hedefleniyor.
Vatandaşlık Bilinci Dijitalleşmeyle Buluşuyor
Estonya’da dijitalleşme sadece eğitimde değil, demokrasinin işleyişinde de aktif bir rol oynuyor. Bakan Kallas’ın verdiği bilgiye göre 16 yaşındaki gençler, yerel seçimlerde cep telefonları üzerinden online oy kullanabiliyor. Bu da teknolojinin vatandaşlık bilincini artırıcı şekilde kullanıldığını gösteriyor.
Dijitalleşmenin Başarısı
Estonya’nın eğitimdeki bu başarısı, teknolojiyi dışlayan değil, doğru biçimde entegre eden bir politika izlemesinden kaynaklanıyor. Eğitimde fırsat eşitliği, dijital okuryazarlık ve yapay zeka kullanımı gibi alanlarda öncülük eden ülke, sınırlı kaynaklara rağmen Avrupa’nın eğitimdeki yeni lideri konumuna yükselmiş durumda.