Geleceğini Kodlarken: Üniversite Tercihlerinde Akıllı Hamleler
Üniversite tercih dönemi, hayatımızdaki en stratejik kararlardan birini verdiğimiz bir süreçtir. Bu yalnızca “hangi üniversiteye gideceğim?” sorusuyla sınırlı değildir; aynı zamanda “nasıl bir gelecek istiyorum?” sorusunun da cevabıdır. İşte tam da bu nedenle tercih listesi oluştururken yalnızca sıralamalara değil, çok daha geniş bir perspektife bakmak gerekir.
1. Sıralamadan Fazlası: Gerçekçi ve Dengeli Liste Oluşturun
Başarı sıralamanız, tercihlerinizi belirlemede temel kriter olmalı. Ancak sadece onunla sınırlı kalmak, sizi önemli fırsatlardan da uzak tutabilir. Önerilen strateji:
- %10-15 yukarıdan başlayarak hedef bölümleri yazın.
- Orta sırada, sıralamanıza yakın ve güçlü bir eşleşme sunan tercihler olsun.
- Sonlara doğru, garanti yerleşebileceğiniz güvenli tercihler ekleyin.
Yeni açılan bölümler bu noktada dikkat çeker: kontenjanları ilk kez dolacak bölümlerde taban puanlar oluşmamış olabilir. Bu da size avantaj sağlar ama aynı zamanda araştırma yapma zorunluluğu doğurur.
2. Yeni Açılan Bölümler: Fırsat mı, Risk mi?
Her yıl onlarca üniversite, yeni bölümler açıyor. 2025 tercih döneminde özellikle yapay zekâ mühendisliği, siber güvenlik, blokzincir teknolojileri, sürdürülebilir tarım, veri bilimi gibi alanlarda yeni lisans programları dikkat çekiyor. Bu bölümler:
- Geleceğin mesleklerine hazırlık açısından cazip.
- Taban puanları oluşmadığı için görece düşük sıralamalarda şans veriyor.
- Ancak dikkat: Akademik kadro, laboratuvar altyapısı ve staj imkânlarını mutlaka araştırın.
3. İlgi ve Yetenek Uyumunu Göz Ardı Etmeyin
Yalnızca puanınızın yettiği yere gitmek, sizi dört yıl boyunca mutsuz edebilir. Bunun yerine:
- Neye ilgi duyduğunuzu,
- Hangi derslerde ve alanlarda başarılı olduğunuzu,
- Hangi mesleki yaşam tarzına uygun olduğunuzu düşünün.
Kendini tanımak, en doğru tercihin temelidir. Rehber öğretmenler, online kariyer testleri ve üniversitelerin tanıtım günleri bu konuda size yol gösterebilir.
4. ÖSYM Kılavuzu ve Özel Koşulları İhmal Etmeyin
Bazı bölümlerde “özel şartlar” olabilir:
- Sağlık raporu istenebilir (örneğin pilotaj),
- Yabancı dil yeterliliği gerekebilir,
- Meslek lisesi çıkışlılar için ek avantajlar bulunabilir.
Bu bilgiler ÖSYM’nin tercih kılavuzunda “koşullar” kısmında yer alır. Gözden kaçırmak, hatalı tercih yapmanıza yol açabilir.
5. Üniversitenin Sosyal ve Akademik Olanaklarını Değerlendirin
Aynı bölümü iki farklı üniversitede okumak, size çok farklı deneyimler sunabilir. Dikkate almanız gerekenler:
- Erasmus ve değişim programları
- Çift ana dal / yan dal imkânları
- Uygulamalı eğitim (staj, laboratuvar, AR-GE merkezi vs.)
- Yurt, ulaşım, şehir yaşamı
Yeni açılan üniversitelerde bu imkanlar sınırlı olabilir; bu nedenle sanal kampüs turları ve öğrenci forumlarından bilgi almak faydalı olur.
6. Tercih Robotları: Yardımcı Araçtır, Karar Mekanizması Değil
YÖK Atlas, ÖSYM Tercih Robotu veya özel platformlar size doğru filtreleme ve karşılaştırma imkânı sunar. Ama unutmayın:
Robotlar hesap yapar, karar senindir.
Sonuçları değerlendirirken her zaman sezgilerinizi, hedeflerinizi ve danıştığınız uzmanların görüşlerini de hesaba katın.
7. Listeyi Son Kez Gözden Geçirin: Hatalar Maliyetlidir
- Ölü tercih yapmadığınızdan emin olun.
- İsim benzerliklerine dikkat (örneğin “Sağlık Bilimleri Fakültesi” ve “Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu” farklı kurumlardır!).
- Kodları doğru girdiğinizden emin olun.
- Rehber öğretmene ya da güvendiğiniz bir uzmana son kez listeyi gösterin.
Üniversite tercihleri sadece akademik değil, aynı zamanda kişisel bir seçimdir. Kendinizi iyi tanıyın, seçeneklerinizi araştırın ve her tercihi “ben burada mutlu olur muyum, gelişir miyim, hedefime bir adım daha yaklaşır mıyım?” sorusuna göre değerlendirin.
Yeni açılan bölümler size büyük fırsatlar sunabilir; yeter ki onları bilgiyle, sorgulayıcı bir bakışla ve cesaretle değerlendirin.